Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları hasabiyle sahip bulundukları ve T.C. Anayasası, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını ifade eder.
HASTA HAKLARININ AMACI
- Tüm bu hakların amacı “insan sağlığının yüksek düzeyde korunmasını” ve “sağlık hizmetlerinin yüksek kalitede verilmesini sağlamaktır.”
- Hastalara sağlık hizmetlerinden tam olarak yararlanma konusunda yardım etmek,
- Hastalarla sağlık çalışanları arasındaki ilişkiyi desteklemek ve geliştirmek,
- Hastaların sağlık hizmeti sürecine aktif katılımını cesaretlendirmek,
- Hasta eğitimini genel bir uygulama haline getirerek sağlık hizmeti etkinliğini artırmak,
- Hasta hakları ile ilgili düzenli başvuru mekanizmaları oluşturarak sağlık hizmeti ortamında oto kontrol sağlamak,
- Hasta-Hekim ilişkisinde edilgen modeli değiştirerek sağlık hizmetlerinin insancıllaştırılmasını sağlamak.
Tüm bu hakların amacı “insan sağlığının yüksek düzeyde korunmasını” ve “sağlık hizmetlerinin yüksek kalitede verilmesini sağlamaktır.”
HASTA VE HASTA YAKINININ HAKLARI
1-Hizmetten Genel Olarak Faydalanma Hakkı
Herkesin; adalet ve hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, ırk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumları dikkate alınmadan hizmet almaya hakkı vardır.
2-Bilgilendirilme ve Bilgi İsteme Hakkı
Herkesin; her türlü sağlık hizmetinin ve imkanın neler olduğunu öğrenmeye ve sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya yazılı olarak almaya hakkı vardır.
3-Sağlık Kuruluşunu, Personeli Tanıma, Seçme ve Değiştirme Hakkı
Tüm hastalar; sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık kuruluşunda verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek ve vermekte olan hekimlerin ve diğer sağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye, seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
4-Mahremiyet
Herkesin gizliliğe uygun olan bir ortamda her türlü sağlık hizmetini almaya hakkı vardır.
5-Bilgilendirilmiş Rıza
Her türlü tıbbi müdahale öncesinde hastaya;
- Kendisi ile ilgili tıbbi gerçekler,
- Önerilen tıbbi girişimler,
- Her bir girişimin olası risk ve yararları,
- Önerilen girişimlerin farklı seçenekleri,
- Tedavisiz kalmanın etkisi,
- Tanı, sonuç ve tedavinin gidişatı anlatılmalıdır.
- Tüm bunlar anlatıldıktan sonra hastanın kendi el yazısı ile tüm bunları kabul ettiğine dair rızası alınmalıdır.
6-Güvenlik
Herkesin sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya hakkı vardır.
7-Dini Vecibeleri Yerine Getirebilme
Sağlık kuruluşunun imkanları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye hakkı vardır.
8-Saygınlık Görme ve Rahatlık
Herkesin; saygı ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, şefkatli bir ortamda, her türlü hijyenik şartlar sağlanmış, gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya hakkı vardır.
9-Ziyaret ve Refakatçi Bulundurma
Sağlık kurum ve kuruluşlarca belirlenen usul ve esaslara uygun olarak ziyaretçi kabul etmeye, mevzuatın, sağlık kurum ve kuruluşlarının imkanları ölçüsünde ve tabibin uygun görmesi durumunda refakatçi bulundurmayı istemeye hakkı vardır.
10-Başvuru ve Dava
Herkes haklarının ihlal edildiğini düşünüyorsa, mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru, şikayet ve dava hakkına sahiptir.
11-Bilgilerin gizli tutulması hakkı
Tüm hastalar; tedavisi ile ilgili bilgilerin gizli tutulmasını isteme hakkı vardır.
12-Tedaviyi reddetme ve durdurma hakkı
Herkes istediği zaman tedaviyi reddetme ve durdurma hakkına sahiptir.